กำเนิดเซน
จุดกำเนิดของแนวคิดนิกายเซนเกิดขึ้นในสมัยพุทธกาล เมื่อพระผู้มีพระภาคเจ้าประทับนั่งพร้อมกับบรรดาภิกษุอยู่ที่ภูเขาคิชกูฏ ท้าวมหาพรหมได้มาเข้าเฝ้าและถวายดอกไม้เป็นพุทธบูชาแด่พระองค์ พร้อมกันนี้ก็ได้กราบทูลอาราธนาพระองค์ให้แสดงธรรมเทศนาด้วย
พระผู้มีพระภาคทรงรับดอกบัวนั้นแล้วทรงชูขึ้น และทอดพระเนตรดอกบัวนั้นด้วยอาการนิ่งเงียบอย่างยิ่ง มิได้ตรัสเทศนาว่าอย่างไร ที่ประชุมไม่มีผู้ใดเข้าใจความหมาย นอกจากพระมหากัสสปเถระรูปเดียวเท่านั้น ที่ยิ้มน้อยๆอยู่ พระศาสดาจึงตรัสว่า
"ดูก่อน กัสสปะ ตถาคตมีธรรมจักษุครรภ์อันถูกต้องและนิพพานจิต ลักษณะที่แท้จริงย่อมไม่มีลักษณะได้มอบไว้ให้แก่เธอแล้ว"
พระพุทธวจนในเหตุการณ์นี้ได้รับการกล่าวขานกันว่า เป็นบ่อเกิดแห่งพระพุทธศาสนานิกายเซน และการที่พระพุทธองค์ทรงส่งผ่านคำสอนแก่ท่านกัสสปะ (ซึ่งแสดงออกมาด้วยการยิ้มออกมานั้น) ก็ถือเป็นการถ่ายคำสอนพิเศษนอกคัมภีร์เป็นครั้งแรก โดยไม่อาศัยตัวอักษรใดๆ ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของนิกายเซนที่รับรู้กันโดยทั่วไปนั่นเอง
เพราะฉะนั้น นิกายนี้จึงนับถือพระมหากัสสปเถระว่าเป็นปฐมาจารย์ และถือว่าเป็นนิกายวิปัสสนาโดยเฉพาะ ไม่ต้องอาศัยตัวหนังสือหรือปริยัติธรรมใดๆ ไม่อยู่ในกรอบแห่งคำพูดใดๆ แต่ชี้ตรงไปยังจุดของจิตใจ เพราะฉะนั้นบางทีจึงมีนามเรียกว่า "การเผยแผ่นอกคำสอน"
การที่พระมหากัสสปะผู้มีความเป็นเลิศในทางปัญญาได้รับสังฆาฏิจีวรของพระพุทธองค์ ทำให้เกิดธรรมเนียมการส่งมอบ จีวร สังฆาฏิ และบาตร ซึ่งถือเป็นสัญลักษณ์ในการสืบทอดตำแหน่งพระสังฆปรินายกของนิกายเซน
___________________
ที่มา: หนังสือ ชาล้นถ้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น